Sağ “Liberteryenizm” Miti

 

Sağ “Liberteryenizm” Miti 

kakumei

 

 

Bölümler 

 

I. Giriş 

II. Özelleştirilmiş Devlet Fiilleri 

III. “Liberter” Sağ’ın Kripto-Faşist Eğilimi ve Liberteryenizm ve Sağ’ın Zıt Kökenleri 

IV. Özgürlükçü Hiyerarşinin İmkansızlığı 

I. Giriş 

 “Liberteryen” kelimesinin sağcılar tarafından gasp edildiği bugün bir gerçektir.  

Kelimenin tarihine baktığımızda pür şekilde görülür ki “Liberter” kelimesi başlangıçta liberteryen sosyalistleri ve ilk anarşistleri işaret etmek için kullanılmıştır.  Bu bağlamda terim, sosyalizm ile yakın ilişki içerisindeydi.  

 
Lakin modern realitede terim, anti sosyalist sözde “özgürlükçü” cepheyi ifade etmek için kullanılıyor. Aslında bunda herhangi bir problem yok,  kelimeler zaman içerisinde anlam değişikliğine uğrarlar. Fakat bu yazıda inceleyeceğimiz, bu sağcı cephenin gerçekten de iddia ettikleri gibi özgürlüğün tarafında olup olmadıklarıdır. 

 II. Özelleştirilmiş Devlet Fiilleri 

Sağ liberteryenlerin içerisindeki devlete karşı radikal cephe, aslında devletin fiillerine pek de karşı bir cephe oluşturmamaktadır. Bu “anarşist” sağcı cephe, devletin başlı başına kölelik üzerine kurulmuş sistemini ve fiillerini özel girişim gücüne devretmeyi, ve bu sayede “gönüllü” kılmayı teklif eder. Karşıt oldukları şey -bir anarşistin aksine- bireylerin bireyler üzerinde egemenlik kurması değildir, egemenlik kuran organizasyondur. Onlara göre anayasaya uymama karşılığında  hapishanler, idamlar, zorla çalıştırma gayrimeşru iken, “anayasa” kelimesini bir “sözleşme” ile değiştirdiğimizde bu sıralanan fiiller meşru olmaktadır, zira bir “sözleşme” gönüllüdür. 

 Şimdi, bir “sözleşme” nedir ? Karşılıklı çıkarlar doğrultusunda, birden fazla birey arasında beher bireyin rızası dahilinde verilen karşılıklı sözlerdir. Yani devlet fiillerinin özelleştirilmesi aslında devleti kötü yapan “rızasızlık” vaziyetini yok edecektir... mi? 

 

Burada üst sınıfların, yani bu durumda sözleşmeli topluluk kurucularının ve hiyerarşik piyasa ortamının devlet cebri ile çıktığını unutmamak gerekiyor.

Dolayısı ile devlet cebri ile ortaya çıkmış ekonomik bir sınıfı savunuyorsak burada karşımıza iki mantıksal sonuç çıkar; a. Devlet cebri ile denk bir cebir kuvveti böyle bir cemiyette devamlılığını sürdürecektir ve özgürlük hala olmayacaktır, b. Bu sınıfların rıza dahilinde de ortaya çıkacağını öne süren teoriler ile ifade desteklenecektir. 

 

Ben bu vaziyette her mantıklı düşünen liberter gibi ilk seçeneği seçiyorum ve devlete denk cebir kuvvetini ilan ediyorum- kapitalist mülkiyet. Devletin kaynağı ve devamlılığının sağlayıcısı olarak; tabiri caiz ise “yapışık” bireysel mülkiyet anlayışı, kullanım bazlı mülkiyetin aksine malike “yapışık” olmak için kurallar ile korunmak zorundadır. Mesela İstanbul’da konaklayan bir iş adamı olarak; ağaçlarını kendim ekmediğim, zeytinlerini kendim  değil işçilerime toplattırdığım yine mesela  Hatay’da bulunan zeytin tarlamı gerçekten benim yapan nedir ? Cevap basittir: kurallar, otorite gerektiren kurallar. 

 

Pek tabii bu mülkiyeti bana birisi devretmiş olabilir, ona da birisi devretmiş olabilir, ama eğer mülkleştirmeyi felsefi olarak temellendiriyorsak başlangıçta bu mülkiyeti birisi işlemiş ve işlediği için sahiplenmiş demektir. Yani belli bir toprak parçası üzerinde sahiplik kurmamı sağlayan fiil o toprak parçasını işlemem, “emeğim ile karıştırmam” idir. Ki Sağ Liberteryen olarak Rothbard da “Adalet ve Mülkiyet Hakları” yazısında mülkleştirme prensibini anlatırken Locke’un bu söylemine işaret eder. 

Her insanın kendi şahsı üzerinde sahipliği vardır. Kendisinden başka hiç kimsenin onun üzerinde herhangi bir hakkı yoktur. Bedeninin emeği ile ellerinin çalışması, diyebiliriz ki, tam olarak kendisinindir. O hâlde, doğanın getirip ortaya bıraktığı bir şeyi alıp durumunu değiştirirse, emeğiyle yoğurursa, ve de ona kendisinin olan bir şeyi katarsa, bu suretle o şeyi kendi mülkü yapar. Bir şeyi doğal hâlinden çıkarmak, kendi emeğiyle ona bir şeyler ilâve etmektir ki, o şey üzerinde başkalarının hakkını iptal eder. [John Locke, "An Essay Concerning the True, Original, Extent and End of Civil Gov- ernment," içinde E. Barker, ed., Social Contract (New York: Oxford University Press, 1948), ss. 17-18, Rothbard’ın konu hakkında yazdıkları için Eşitlikçilik: Doğaya Karşı İsyan’da bahsi geçen bölüme bakınız.) 

O zaman tekrar soralım. Tarlayı ilk işleyen X kişisinin öldüğünü ve tarlayı Y kişisine devrettiğini farz edelim. Y kişisi bu tarlayı işlemiyorsa tarlayı onun yapmaya devam eden nedir ? Bir şeyin sahipliği o şeyi işlemek ile kuruluyorsa, o şeyi işlemeye devam etmeyen birinin tarla üzerindeki sahipliği ne kadar meşrudur ?  Ve ne ile korunur ? 

 

Tabii ki devlet ile korunur. Zira kapitalist mülkiyet ile devlet bir kavramlardır. Ayrım düşünülemez. Bir olarak gelişmiş, kapsamlarını arttırmışlardır. 

 

Dolayısı ile kullanmadığınız mülkiyetin size yapışık olmasını temellendirmek için sahipsiz mülkiyet üzerinde sahiplik kurma ilkesi ile çelişilmesi gerekir.  

 

Şimdi, üst sınıfların devlet cebri ile ortaya çıktığını söylemiştik. Umarız şimdi de devlet cebrinin iş birlikçisinin kapitalist mülkiyet olduğu anlaşılmıştır. 

 

İkinci seçeneğe göz atmaya mahal görmüyorum, zira üst sınıfların ortaya çıkmasının kapitalist mülkiyet ile neden bağıntılı olduğu, kapitalist mülkiyetin ise devlet ile nasıl bir olduğu ve emek ile karıştırma temelli mülkeştirme ilkesi ile nasıl çeliştiği anlaşıldığı ise, geriye sadece bunların neden kötü olduğunu anlatmak kalıyor. Bu, şu anda okuduğunuz yazının konusu değildir ve üzerine tonlarca benden daha profesyonel yazarlar tarafından yazılar yazılmıştır. Biz, sağ “liberterleryenlere” geri dönelim. 

III. “Liberter” Sağ’ın Kripto-Faşist Eğilimi ve Liberteryenizm ve Sağ’ın Zıt Kökenleri 

 

Herhalde en barizi budur, “liberteryen” sağcılar; feminizm, bazen azınlık ve genelde eşcinsel hakları gibi geleneksel eşitlikçi değerleri şiddetle reddederler ve bunların karşısında alternatif sağ ile cephe almayı yeğlerler. 

 

PFS konferanslarında alternatif sağcıları görmemiz, “sağ birliği” adı altında ırkçı bayrakların yanlarında dalgalanan sözde liberteryen sağcı bayrakları görmemiz şaşılacak şey değildir zira “sağ” hiyerarşi anlamına gelir. Hiyerarşi ise, sınıf çatısması ve nefret demektir.  

 

...Sınıf üstünlüğü diyen, eşitsizlik demektedir, Eşitsizlik diyen, düşmanlık demektedir, Düşmanlık diyen, iç savaş demektedir... (İlk Anarşist Manifesto - Anselme Bellegarrigue.) 

 

 

O halde hadi hiyerarşinin ve hiyerarşi savunuculuğu- sağcılığın kökenlerine bakalım. 

 

Sağ ve sol terimlerinin orijinleri bilinen bir hikâyedir. Sağda oturan parlementerler toplumsal hiyerarşiyi kabul edenler, solda oturanlar reddedenlerdi. 

 

Tarihsel olarak da sağ ve sol terimleri bunları işaret etmek için kullanıldı. Sağ taraf hiyerarşilerini her daim otorite ile sağlamlaştırmak isteyen azınlık üst sınıftı- avam üzerinde hegemonya kurmak istediler. 

 

Yani sağ, özü gereği bireysel özerklik karşıtıdır. Solü kökten kolektivizm ve birey kavramını yok etmek ile suçlayan sağ, tarihsel ve pratik olarak birey kavramını yok etmiş ve etmeye çalışacaktır zira üst sınıfın haz etmediği bir şey varsa o da birey olma bilincidir. 

 

Alt sınıfı bir kolektif kimlik altında toplayıp onları temsil ettiğini iddia etmek üst sınıfın popüler bir huyu ve fiilidir. Bu, kolektivizm fikrini kökten yanlışlayan bir ifade de değildir. Zira özgürlükçü-kolektivist yoldaşlarımız da vardır ve bireyci sosyalistler olarak onlar hususunda problemimiz yoktur. Buradaki kritik, kolektif kimliğin sömürüsüdür. 

Böyle bir ifadede “liberteryen” sağcılar kendilerini otoriter- yani direkt olarak klasik sağcılardan ayırmak isteyecektir. Bu durumda son bölüme geliyoruz. 

IV. Özgürlükçü Hiyerarşinin İmkansızlığı

Otoriteryenizm hiyerarşiden gelmiştir ve hiyerarşi de otoriteryenizmden gelmiştir. Sosyal hiyerarşi, sınıf çatışmalarına sebep olur ve sınıf çatışmaları eşitlik ile sonu ermez ise üst sınıfın alt sınıf üzerinde hegemonyası ile son bulur. Dolayısı ile hiyerarşinin otoriteryenizmden başka çıkışı yoktur. Ya hiyerarşiyi ve otoriteyi kabul edecek, ya da özgürlüğü ve eşitliği kabul edeceksiniz.

Özgürlük bireysel özerkliğin kabulüdür. Bireysel özerkliğin kabulü ise eşitliğe çıkar, bireylerin kendi bedenlerinin sahibi olması ve kendi bedenleri üzerinde hiç bir dış otoritenin söz sahibi olmaması.

Özgürlük, devlet fiillerini şirketlere vermek değildir. Devlet fiillerinden muaf olmaktır. Özgürlük, emek sömürüsünü onamak ve iktisadi olarak aklamaya çalışmak değildir. Özgürlük, kendi bedeninin sahibi olmanın mantiki sonucu olarak kendi emeğinin sahibi olmaktır. Özgürlük kolektif emeğin bireysel mülkiyete sözde gönüllü şekilde satılması değildir. (İşçilerin emeklerini satmak hususundaki isteksizliğini ve sistem onları zorladığı için emeklerini satmak zorunda kaldıklarını artık tartışma konusu olarak bile açmıyorum) Özgürlük, kolektif emeğe kolektifin, bireysel emeğe bireyin sahip olmasıdır. Özgürlük bu demektir. Özgürlük bizi sömürecek üstlerimizin olmamasıdır. Özgürlük bireyin birey üzerinde egemen olmamasıdır. Özgürlük sınıf çatışmasının ortadan kalkmasıdır.

Özgürlük anarşidir.